หนูหริ่งป่า ใหญ่ขนสั้น SHORTRIDGE’S MOUSE
หนูหริ่งป่า ใหญ่ขนสั้น SHORTRIDGE’S MOUSE
- ชื่อสามัญ : Shortridge’s mouse
- ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mus shortridgei
- Family : Muridae
- Order : Rodentia
ลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีววิทยา
ลักษณะทั่วไป :เป็นหนูขนาดเล็ก มีความยาวหัวและลำตัว 9.5-12 cm. หาง 6-9 cm. หู 1.8 cm. ตีนหลัง 1.9 – 2.2 cm. น้ำหนัก 34 g. ขนแข็งกระด้าง ใบหูใหญ่ ปากแหลม หางสีเทาเล็กและเปราะบาง ลำตัวด้านหลังมีสีเทาน้ำตาล ด้านล่างมีสีขาวอมเทา
วงจรชีวิต : หนูหริ่งป่าขนสั้น มีการเจริญเติบโตทั้งหมด 3 ระยะ ประกอบด้วย
- ระยะตั้งครรภ์ (Gestation)ออกลูกเฉลี่ย 5-10 ครอก/ปี ครอกละประมาณ 3-12 ตัวมีระยะเวลา 19-21 วัน
- หย่านม (Weaning)มีระยะเวลา 3 สัปดาห์
- ตัวเต็มวัย (Adult) มีอายุขัยประมาณ 12-18 เดือน
*อ้างอิงจาก M.musculus
พฤติกรรม : ออกหากินเวลากลางคืน ไม่ขุดโพรง สร้างรังเหนือพื้นดิน
แหล่งอาศัย : ตามรอยแตกของดิน กอไผ่ กอหญ้า บริเวณที่วัชพืชขึ้นหนาแน่น บางครั้งพบอาศัยในรังนกร้าง
แหล่งอาหาร : พืชอาหารส่วนใหญ่จะเป็นข้าว ข้าวโพด เป็นศัตรูพืชไร่ที่สำคัญ และยังกินแมลง
การแพร่กระจาย : พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
การนำโรคที่เกิดจากสัตว์ฟันแทะจำพวกหนู
- โรคฉี่หนู (Leptospirosis) : เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Leptospiraที่สะสมอยู่บริเวณท่อไตของหนู การแพร่เชื้อสู่คนเกิดจากการสัมผัสปัสสาวะหรือสารคัดหลั่งของสัตว์ที่ติดเชื้อ หรือสัมผัสกับน้ำหรือดินที่ปนเปื้อนปัสสาวะของสัตว์ที่ติดเชื้อ
- โรคไข้หนูกัด : เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Streptobacillus moniliformesซึ่งอยู่ในช่องปาก จมูก ทางเดินหายใจส่วนต้นของสัตว์ฟันแทะจำพวกหนู โดยจะแพร่สู่คนโดยการกัดหรือข่วน เชื้อโรคจะเข้าสู่ร่างกายทางบาดแผล
- โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ (LCMV) : เกิดจากการติดเชื้อไวรัส Lymphocytic choriomeningitis virus (LCMV) มักเกิดจากการสัมผัสกับอุจจาระ ปัสสาวะ หรือน้ำลายของหนูที่ติดเชื้อ
- โรค Hantavirus : เกิดจาก Hantavirus ที่ปนเปื้อนมากับอุจจาระ ปัสสาวะ และสารคัดหลั่งจากสัตว์ฟันแทะ หรือจากการกัด รับเชื้อผ่านทางผิวหนังที่มีบาดแผล รวมถึงกินอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อ
- โรค Q fever : เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Coxiella burnetii คนมักติดโรคจากการหายใจเอาฝุ่นละอองที่ปนเปื้อนเชื้อ หรือจากการสัมผัสโดยตรงกับสัตว์ที่ติดเชื้อ
- โรคติดเชื้อในทางเดินอาหาร : เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อนอยู่ในมูล ปัสสาวะ หรือสารคัดหลั่งของหนู โดยจะได้รับเชื้อจากการกินอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อ อาทิเช่น Salmonellosis, Campylobacteriosis,Cryptosporidiosis เป็นต้น
- นอกจากนี้ยังมีโรคที่เกิดจากเห็บ หมัด และไรที่อยู่บนตัวหนู ได้แก่ โรคไข้กระตาย (Tularemia),กาฬโรค, โรคไข้กลับซ้ำ, โรคไข้รากสาดใหญ่
เอกสารอ้างอิง
Musser, G.G.; Carleton, M.D. (2005). "Superfamily Muroidea". In Wilson, D.E.; Reeder, D.M. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 894–1531
Mus shortridgei (Thomas, 1914) in GBIF Secretariat (2021). GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset https://doi.org/10.15468/39omei accessed via GBIF.org on 2022-08-25.
